Eén van de gemaakte afspraken is het opzetten van een nieuwe hydrologische systeemanalyse. Deze analyse is bedoeld om:
- besluiten te kunnen nemen over grondwatergebruik en watersysteemmaatregelen;
Rond de Peelvenen hebben overheden modelinformatie nodig; de effectiviteit van maatregelen komt daardoor sneller in beeld dan wanneer ‘gewacht’ moet worden op de resultaten in het veld.
- te komen tot een provinciegrensoverschrijdend hydrologisch model;
Er is tot nu toe niet één provinciegrensoverschrijdende analyse, maar twee (iets) verschillende. Eén aan Brabantse en één aan Limburgse zijde;
- recente informatie te verwerken;
Er zijn in 2022 veel suggesties gedaan voor verbeteringen van de invoergegevens en voor aanvullende watermaatregelen. Die konden toen niet meer worden doorgerekend op hun effecten. Met een vernieuwing van de modellering kunnen scenario’s met een langetermijnperspectief worden doorgerekend. Zo wordt de besluitvorming in planprocedures beter ondersteund dan tot nu toe.
Waarom is dit belangrijk?
Een gezond water- en bodemsysteem vormt de sleutel tot een vitale Peel. Een systeem dat is opgewassen tegen de grillen van het klimaat en zich staande houdt in extreem droge én extreem natte perioden. Met genoeg water van goede kwaliteit voor natuur én landbouw. De gebiedspartners van Vitale Peel werken volgens een lerende aanpak aan dat water- en bodemsysteem. Het treffen van maatregelen, het tussentijds monitoren en het evalueren van resultaten gaan hand in hand met het vergroten en delen van kennis. Zo lopen er diverse projecten op het gebied van water. Denk aan de pilot regelbare drainage en infiltratie, het Mussenbaanproject en de pilot subirrigatie, een onderdeel van de pilot beekdalbrede aanpak Groote Molenbeek. De hydrologische systeemanalyse en uitvoeringsprojecten in het veld lopen parallel.
Waar staan we nu?
De voorbereidingen voor deze hydrologische systeemanalyse zijn onlangs gestart. In juni hebben de provincies en waterschappen de opzet van de aan te besteden opdrachtomschrijving besproken met vertegenwoordigers van landbouw- en natuurorganisaties en gemeenten. Naar verwachting kan de opdracht in het najaar worden gegund.
Wat zit er in de pijplijn?
De aanpak kent drie fasen:
- Historische analyse en modelopbouw:
Opbouwen van een nieuw model met behulp van hydrologische en gebiedskennis. Deze fase start in 2023 en loopt door tot in, mogelijk tot zelfs ná, de zomer van 2024.
- Maatregelen ontwerpen en analyseren hydrologische effecten:
Ontwerpen en doorrekenen van hydrologische effecten van alle denkbare relevante (grond)watermaatregelen in en om de Peelvenen en het ecologisch en agrarisch beoordelen daarvan. Deze fase start begin 2024 en loopt door tot in het najaar van 2024. Dit is vooral een technisch-rekenkundige fase.
- Samenstellen integrale maatregelenpakketten:
Samenstellen van integrale maatregelpakketten waarmee de natuur- en agrarische doelen zo veel mogelijk gerealiseerd kunnen worden: eind 2024. Eind maart zijn de natuurdoelanalyses voor de Peel ingediend bij de Ecologisch Autoriteit. Die heeft daar inmiddels advies op gegeven. Gedeputeerde Staten moeten de natuurdoelanalyses – na eventuele aanpassing – nog vaststellen. De landbouwkundige waterdoelen staan beschreven in het grondwaterconvenant van Noord-Brabant. Voor Limburg wordt een dergelijk document nog gemaakt.
In deze fase worden de uiteindelijke keuzes voorbereid ten behoeve van het (in 2024) te vernieuwen Natura 2000-beheerplan en ten behoeve van de uitwerking (2025) van de gebiedsprogramma’s voor het Brabants en Limburgs Programma Landelijk Gebied, die deze zomer bij het Rijk zijn ingediend.
Afstemming met de gebiedspartners over deze analyse vindt plaats binnen de context van gebiedsgerichte aanpak Vitale Peel. Ook de uitvoering van maatregelen wordt binnen Vitale Peel opgepakt.