Inmiddels loopt in vrijwel alle 17 gebieden met een stapeling van complexe opgaven een gebiedsproces. De realisatie van het Natuurnetwerk Brabant, het werken aan het behalen van de KRW-doelen en het uitvoeren van de maatregelen uit de eerste fase beheerplan Natura-2000 herstelmaatregelen gaat volop door. En ook de organisatie en de uitvoeringsstrategie krijgen steeds meer vorm.
De groenblauwe gebiedsgerichte aanpak bundelt per gebied de opgaven rondom realisatie van het natuurnetwerk, herstel van de natuurlijke (hydrologische en ecologische) condities in en om natuurgebieden, het bieden van toekomstperspectief aan de landbouw in en om de natuurgebieden en waar mogelijk ook ruimtelijke ontwikkelingen ondersteunen. Dat gebeurt in totaal in zo’n 150 gebieden in Brabant. Partners zijn hier bezig met het voorbereiden en realiseren van groen/blauwe opgaven. Dat varieert van kleine projecten waar eenduidige opgaven worden gerealiseerd, tot grote complexe gebiedsontwikkelingsopgaven. 17 gebieden kennen een stapeling van complexe opgaven, veelal de stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden. Terwijl de uitvoering van reeds lopende projecten volop doorgaat, zoeken de betrokken partijen met elkaar naar oplossingen die realisatie van de verschillende doelen dichterbij brengt. Dat doen ze in een gebiedsproces waarbij vanuit een verkenning toegewerkt wordt naar een gebiedsvisie en vervolgens specifieke planuitwerkingen. De groenblauwe gebiedsgerichte aanpak vormt als het ware de plus op de lopende projecten.
Afronding verkenningen
Doelstelling is om in 2021 de verkenningen in de 17 gebieden te hebben afgerond. In de meeste gebieden ligt de voortgang van het gebiedsproces op schema. Het merendeel van de gebieden is of gaat uiterlijk begin 2022 starten met de visievorming om te komen tot concrete planuitwerkingen. In Westelijke Langstraat en Omgeving Zundert zijn de partijen zelfs al verder. Daar worden concrete plannen al uitgevoerd. In het gebied Regte Heide & Riels Laag is eerst prioriteit gegeven aan de huidige uitvoering. Dit gebied start de verkenning nu op. Voor Weerter- en Budelerbergen en Boschhuizerbergen start de provincie Limburg het gebiedsproces op.
Realisatie water- en natuurprojecten
In de tussentijd gaat de realisatie van het Natuurnetwerk Brabant, het werken aan het behalen van de KRW-doelen en het uitvoeren van de maatregelen uit de eerste fase beheerplan Natura-2000 herstelmaatregelen in alle 150 gebieden volop door. Zo maken provincie en partners in Wijboschbroek (tussen Schijndel en de Zuid-Willemsvaart) plannen voor de realisatie van de natte natuurparel, natuurherstel en vergroten van de biodiversiteit in het gebied. Tussen Etten-Leur en de Mark liggen de plannen klaar voor de ontwikkeling van de natte natuurparel Noordrand Midden. Hier werken verschillende partijen aan de realisatie van waterrijke natuur (onderdeel van het Natuurnetwerk Brabant), herstel van het (slagen)landschap, ecologische verbindingszones en de verbetering van de waterhuishouding in het gebied. Ook wordt gewerkt aan de inrichting van het beekdal van de Kleine Dommel en de Dommel tussen de A67 en Son en Breugel. Hier wordt eveneens het Natuurnetwerk Brabant gerealiseerd. Daarnaast wordt het gebied klimaatadaptiever gemaakt en wordt de cultuurhistorie meer zichtbaar.
Vormgeven organisatie
Om tempo te maken in de gebieden, wordt aan de achterkant volop gewerkt aan de organisatie. Er wordt feitelijk gebouwd met de winkel open. Zo is een organisatiestructuur neergezet voor de netwerksamenwerking met de verschillende partners. Diverse vacatures zijn of worden ingevuld. Om straks de gebiedsopgaven te kunnen realiseren wordt het benodigde instrumentarium beschikbaar gemaakt. Denk hierbij o.a. aan het vergoeden van groenblauwe diensten, compenseren van vernatten van landbouwgrond en stimuleren van grondruil. Om de wirwar van financiële regelingen te vergemakkelijken, worden momenteel opties uitgewerkt voor gebundelde inzet van financiële middelen van verschillende overheden en uit verschillende sectoren. Ook wordt gewerkt aan een monitor om de voortgang van de groenblauwe gebiedsgerichte aanpak goed te kunnen volgen.
Vervolg
In het komende jaar is gepland om de gebiedsvisies van de 17 gebieden af te ronden. Vanaf eind 2023 is de bedoeling om concrete maatregelen gereed te hebben voor de uitvoering. De betrokken partijen houden zo goed mogelijk vast aan deze lijn, in de wetenschap dat niets weerbarstiger is dan gebiedsprocessen. De groenblauwe gebiedsgerichte aanpak is geen sinecure. Het vraagt tijd, de opgaven zijn complex, de verschillende belangen groot en het traject vaak woelig. Een basis van vertrouwen moet tot stand komen voor het stukje bij beetje oplossen van de ingewikkelde puzzel. Het is geen gemakkelijke aanpak, wel een hele duurzame. Want alleen door de brug te slaan tussen natuur, water, landbouw en ruimtelijke ontwikkelingen, kunnen solide oplossingen bereikt worden.