Gebiedsbijeenkomsten schetsen gezamenlijke zoektocht vol onzekerheden

20-06-2022
892 keer bekeken

Op 24 en 25 mei jl. konden inwoners van Asten en Deurne zich laten bijpraten over de stand van zaken van gebiedsgerichte aanpak Vitale Peel.

Ook kregen zij de gelegenheid aan te geven wat zij belangrijk vinden bij de inrichting van het gebied rond de Peelvenen, of het nu gaat om natuur, landbouw, water, leefbaarheid, recreatie of energie. Die opgaven worden namelijk door de gebiedspartners integraal en gezamenlijk opgepakt.

Nog niet alle wettelijke kaders zijn volledig uitgewerkt. Toch wilden de gebiedspartners de inwoners en ondernemers van de Peelvenen op 24 en 25 mei alvast meenemen in de denkrichting. Zij zijn zich ervan bewust dat dat vragen oproept die zij nog niet allemaal kunnen beantwoorden en dat de uitdagingen waar de agrarische sector voor staat groot zijn en veel mensen persoonlijk raken. De recente stikstofplannen van het kabinet zetten de situatie nog meer onder druk. Er vonden dan ook pittige discussies plaats, waarbij de emoties soms hoog opliepen. De volgende stap binnen gebiedsgerichte aanpak Vitale Peel: de gewenste duidelijkheid over de toekomstige watersituatie bieden, ondernemers waar mogelijk met maatwerk ondersteunen en concreet met elkaar aan de slag.

Acties gebiedspartners

Het eerste deel van het avondprogramma bestond uit verschillende presentaties. Zo lichtte de kwartiermaker en projectmanager van gebiedsgerichte aanpak Vitale Peel, Niels Aten, toe hoe de gebiedspartners toewerken naar een gebiedsinrichting die bij het (landbouwkundig) gebruik en hydrologisch gezien past bij de te behalen wettelijke water- en natuurdoelen. Daarbij willen ze een duurzaam en toekomstbestendig perspectief bieden aan de landbouw én bijdragen aan een vitaal buitengebied. De partners van gebiedsgerichte aanpak Vitale Peel zijn de gemeenten Asten en Deurne, ZLTO, de Brabantse Milieufederatie, Staatsbosbeheer, waterschap Aa en Maas, Waterschap Limburg en de provincies Noord-Brabant en Limburg. De tot nu toe door hen ondernomen activiteiten, de nog te zetten stappen en een schets van de ideale situatie passeerden in het verhaal van Niels de revue. In reactie daarop uitten aanwezigen hun zorgen en plaatsten kanttekeningen bij de haalbaarheid van de doelstellingen.

Toekomstbeeld

Er komen grote veranderingen op het werkgebied van gebiedsgerichte aanpak Vitale Peel af. De maatregelen van het Rijk voor ‘de schil’ rondom natuurgebieden lijken aan te sturen op extensivering* en het vergroten van grondgebondenheid van agrarische bedrijven die daar gevestigd zijn. De precieze uitwerking van deze maatregelen moet nog plaatsvinden. De onlangs aangekondigde stikstofplannen maken de materie meer complex. Duidelijk is dat de Peelvenen natter moeten worden.  “We streven naar een schil om de natuurgebieden heen met extensief beheerd (gras)land, met voldoende water voor landbouw én natuur”, zo schetste Niels in zijn presentatie. “Agrarische bedrijven dragen bij aan de leefbaarheid, sociale dynamiek en vitaliteit van het gebied en vormen daarom een onmisbaar onderdeel van de toekomst van het gebied. Bedrijven zullen wel moeten passen in de door het Rijk ingezette beweging richting extensieve landbouw. Hoe het watersysteem eruit moet komen te zien om de wettelijke water- en natuurdoelen te kunnen behalen én voldoende water beschikbaar te krijgen voor de landbouw wordt nu onderzocht. Na komende zomer wordt daarvan een eerste beeld opgesteld. Binnen gebiedsgerichte aanpak Vitale Peel streven we naar behoud van voldoende melkveehouderij, inclusief de daaraan gerelateerde akkerbouw, omdat dat bijdraagt aan ál onze opgaven. Ook hebben we oog voor andere vormen van grondgebonden land- en tuinbouw; zij hebben elkaar nodig.”

Bouwstenen voor uitvoeringsprogramma Landbouw

Anke de Brouwer van ZLTO vertelde vervolgens hoe de van oktober tot en met december gevoerde keukentafelgesprekken met voornamelijk veehouders hebben geleid tot bouwstenen voor een uitvoeringsprogramma Landbouw. Denk daarbij bijvoorbeeld aan begeleiding voor individuele ondernemers, aansluitend bij de eigen bedrijfsmodellen, de omgeving en individuele toekomstplannen. Maar ook aan structuurversterking, kavelruil en verschillende vormen van innovatie zal worden gewerkt. Daar willen de gebiedspartners van gebiedsgerichte aanpak Vitale Peel samen met de ondernemers invulling aan geven. De eerder verschenen rapportage van de keukentafelgesprekken kunt u hier vinden.

In Asten lichtte André Schaminée van TwynstraGudde vervolgens toe hoe een groep (agrarisch) ondernemers onderzoekt hoe het zetten van stappen naar een meer extensieve en meer grondgebonden vorm van landbouw er voor hen uit zou kunnen zien. De kennis die zij met elkaar gedeeld hebben, is hier te vinden.

Omgaan met onzekerheden

Ook de voorzitter van het bestuurlijk overleg van gebiedsgerichte aanpak Vitale Peel, Henk Raaijmakers, reageerde tijdens de gebiedsbijeenkomsten op de onrust en emoties bij de ondernemers. Naar aanleiding van vragen lichtte hij toe wat verwacht mag worden van de gebiedsgerichte aanpak: “De gebiedsgerichte aanpak is er voor iedereen en voor het gebied als geheel. We realiseren ons dat een deel van de individuele ondernemers in grote onzekerheid verkeert. We zullen hen waar mogelijk ondersteunen. We zijn echter gedeeltelijk afhankelijk van besluiten over de wettelijke kaders. Dat de optelsom van wet- en regelgeving voor sommige bedrijven een zeer moeilijke situatie oplevert, zien wij ook. We wachten daarom niet af tot alle knopen bij de betreffende overheden zijn doorgehakt, maar gaan zelf met ondernemers en inwoners van het gebied aan de slag om tot een goed toekomstplan te komen. Een plan, waarvan we met elkaar denken dat het recht doet aan de mensen in het gebied en werkbaar is, hier in de Peel.”

Alle gegeven presentaties zijn in de digitale map ‘Documenten gebiedsgerichte aanpak Vitale Peel’ te bekijken.

Invloed

In break-out sessies gingen vertegenwoordigers van gebiedsgerichte aanpak Vitale Peel vervolgens met de aanwezigen in gesprek over de verschillende opgaven en zorgen die leven. Vragen die bijvoorbeeld aan bod kwamen: ‘Wat vindt u belangrijk op het gebied van natuur, beleving van het gebied, sociale reuring, economie en fijn wonen?’ en ‘Wat heeft u nodig om dat te realiseren?’ Dat leidde tot een dialoog over toekomstperspectief voor zowel (agrarisch) ondernemers als burgers, diversiteit, leegstand, toegankelijkheid en het belang van ruimte en vrijheid. Ook kwamen diverse ideeën op om de leefbaarheid te verbeteren. Deze zijn door de gemeenten genoteerd en worden meegenomen in vervolgstappen. De gebiedspartners hopen dat de inwoners en ondernemers rondom de Peelvenen de gebiedsgerichte aanpak zien als kans om invloed uit te oefenen op de inrichting van hun omgeving en actief mee blijven denken en doen.  

Heeft u nabranders of kon u niet bij deze gesprekken aanwezig zijn? Mail dan uw ideeën en wensen naar vitalepeel@ggagroenblauw.nl of laat hier uw contactgegevens achter.  

Indien u actief betrokken wilt worden bij die vervolgstappen voor één of meerdere opgaven van gebiedsgerichte aanpak Vitale Peel dan kunt u dat hier kenbaar maken. Een vitale Peel kunnen we alleen samen creëren.

Meer weten?

Op recent ontwikkelde factsheets en gebiedskaarten kunnen de opgaven op het gebied van natuur, landbouw, water & bodem, stikstof, (be)leefbaarheid en energie rustig worden nagelezen. Was u op 24 en 25 mei niet aanwezig en wilt u deze documenten doornemen? U vindt ze in de digitale map ‘Documenten gebiedsgerichte aanpak Vitale Peel’. Het is aan te bevelen ook het toelichtende filmpje te bekijken terwijl u de factsheets en kaarten bij de hand hebt.

Veelgestelde vragen en de bijbehorende antwoorden vindt u hier.

*Extensieve bedrijven hebben voldoende grond om het bedrijf, werken met gesloten kringlopen (regionaal) en hebben een toekomstbestendig verdienmodel.

Afbeeldingen

Bekijk ook

 

Contact

Neemt u voor vragen, opmerkingen, tips of ideeën gerust contact op.

Contact opnemen ›

 

 
Cookie-instellingen