U kunt meer informatie hierover vinden op de website van Aanpak Stikstof Brabant.

De natuur en landbouw in Noord-Brabant en Limburg staan beide onder druk. De rijkdom aan waardevolle en kwetsbare natuur heeft sterk te lijden onder met name verdroging en stikstofneerslag. Plantensoorten verdwijnen, dieren worden bedreigd. Uiteindelijk heeft dit gevolgen voor onze voedselvoorziening en gezondheid. Voor ons welzijn. En met de stikstofcrisis heeft de achteruitgang van de natuur ook nog eens direct invloed op economische ontwikkeling. De landbouw op zijn beurt is volop in transitie. Ze zoekt de balans met gezondheid, natuur en landschap. Ze zoekt nieuwe perspectieven om te kunnen blijven boeren, in evenwicht met de omgeving.

Een gebiedsgerichte aanpak moet ons op weg helpen naar een omgeving waarin zowel de condities voor de natuur (voldoende schoon water, schone lucht, gezonde bodem, minder stikstof) als de landbouw goed zijn. Dat noemen we daarom ook wel een groenblauwe gebiedsgerichte aanpak. Met waar mogelijk ook aandacht voor ruimtelijke ontwikkelingen, zoals verstedelijking, infrastructuur en ruimte voor energie. Provincie Noord-Brabant, waterschappen, terreinbeherende organisaties zoals Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten, de agrarische sector, gemeenten en andere belanghebbenden kijken in zo’n 150 gebieden en projecten met elkaar naar samenhangende (middel)lange termijn oplossingen. Deze moeten bijdragen aan natuurherstel én duurzaam perspectief voor de Brabantse landbouw. Zeventien gebieden kennen een stapeling van complexe opgaven, veelal stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden. In die gebieden kijken de partners niet alleen in de natuurgebieden en de directe omgeving, maar juist ook in de wijdere overgangszone eromheen. Het gebied rondom Vlijmens Ven is er daar een van.

Natura 2000 is een samenhangend netwerk van beschermde natuurgebieden, die zijn aangewezen door de Europese Unie. Deze gebieden krijgen extra bescherming, omdat er bijzondere planten en diersoorten in voorkomen. In de gebieden wordt gewerkt aan de Natura 2000-doelen; het herstel en behoud van dier- en plantensoorten. In Brabant liggen 21 Natura 2000-gebieden. Vlijmens Ven, Moerputten en Bossche Broek is er een van.

De problemen zijn niet nieuw. En als we niets doen, groeien de problemen en worden de vraagstukken steeds groter. We lopen nu tegen de grenzen aan. We moeten zoeken naar meervoudig ruimtegebruik.

Er spelen veel opgaves in dit gebied. Wij werken in opdracht vanuit het Rijk met diverse samenwerkingspartners. En doen dit graag mét en voor de omgeving. We willen zoveel mogelijk in 1 keer oppakken. Dat is het nieuwe aan de aanpak. Met samenwerking kunnen we een stap vooruit maken.

Een teveel aan stikstof, klimaatverandering, steeds meer droge periodes of juist heel natte, het uitsterven van planten en dieren; dit heeft een grote impact op de natuur, water en landbouw. Herstel van het bodem- en watersysteem is nodig voor gezonde condities voor de natuur, een duurzaam perspectief voor landbouw en een gezonde leefomgeving

Vlijmens Ven, Moerputten en Bossche Broek kenmerken zich door kwetsbare natuur, een groot aantal agrarische bedrijven en de nabijheid van de stad ‘s-Hertogenbosch Inwoners van dit waardevolle gebied willen er fijn en veilig wonen en werken. Het bijzondere landschap is in trek bij recreanten. Er is gebrek aan voldoende kwalitatief water voor landbouw én natuur. En hoe ziet de toekomst er uit voor de boeren in het gebied? Dat zijn uitdagingen die vragen om een samenhangende aanpak. Een gebiedsgerichte aanpak, waarin overheden, inwoners en ondernemers samen leren en werken aan een toekomstbestendig en vitaal gebied voor ons allemaal.

Zie de projectkaart. De gebiedsbegrenzing is niet hard, maar wordt bepaald door het gebied waar naar verwachting de effecten kunnen optreden van de maatregelen die ten behoeve van natuurherstel en een gezond bodem- en watersysteem moeten worden genomen.

We hebben al veel aan natuur- en waterherstel gedaan (denk aan Vlijmens Ven) en hebben al een waterberging gemaakt (Howabo 1). Maar er is nog een slag nodig. Er blijven urgente opgaven waar we nu mee aan de slag moeten. Er spelen zoveel opgaves in dit gebied. Wij werken momenteel met diverse samenwerkingspartners aan gebiedsgerichte aanpak Vlijmens Ven, Moerputten en Bossche Broek. Zo willen we voorkomen dat een andere partner over een jaar bij u aanklopt. We willen zoveel mogelijk in 1 keer oppakken.

De gemeenten zijn een van de partners en leveren input in het gebiedsgerichte aanpak proces. De omgevingsvisies nemen we mee. De gebiedsgerichte aanpak levert juist een bijdrage aan in gezamenlijkheid komen tot oplossingen.

Binnen deze gebiedsgerichte aanpak werken we aan een uitdagende combinatie van opgaven in de zones rondom Vlijmens Ven, Moerputten en Bossche Broek:

• een sterkere natuur; 
• tegengaan van verdroging;
• voldoende water met een goede kwaliteit;
• een gezonde bodem;
• landbouw  met een duurzaam toekomstperspectief;
• recreatiemogelijkheden.

Alle opgaven zijn belangrijk. De gebiedspartners van gebiedsgerichte aanpak Vlijmens Ven, Moerputten en Bossche Broek hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid om deze opgaven in samenhang te bereiken. Een aantal van de opgaven kennen wettelijke doelen en verplichtingen. Met de gebiedsgerichte aanpak willen de gebiedspartners ervoor zorgen dat deze wettelijke doelen en verplichtingen worden behaald. Maar niet alles ligt op de schouders van het gebiedsproces. De gebiedsgerichte aanpak draagt bij aan vermindering van de stikstofuitstoot in het gebied, maar de gebiedspartners zijn niet verantwoordelijk voor het realiseren van de stikstofreductiedoelstellingen. Daarvoor hebben heeft Noord-Brabant  een provinciebrede aanpak. Ook bestaat er een landelijke aanpak, die nog wordt uitgebreid.

De gebiedspartners van gebiedsgerichte aanpak Vlijmens Ven, Moerputten en Bossche Broek onderscheiden vijf fasen in de gebiedsgerichte aanpak, voorafgegaan door een gedegen voorbereiding. Onderstaande afbeelding toont deze fasen: verkenning, visievorming, planuitwerking, realisatie, beheer (inclusief monitoring). 

De voorbereidings- en verkenningsfasen van gebiedsgerichte aanpak Vlijmens Ven, Moerputten en Bossche Broek zijn inmiddels afgerond. Deze gebiedsgerichte aanpak bevindt zich nu in de visievormingsfase.

Samenwerkingspartners van de provincie Noord-Brabant zijn de gemeenten 's-Hertogenbosch, Heusden en Vught, waterschappen Aa en Maas en De Dommel, ZLTO, Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, AJK Den Bosch en BAJK.

We zitten regelmatig met elkaar om de tafel om te bespreken wat we doen en waar de overlap zit. We werken in deze aanpak samen, maar het zal nooit helemaal te voorkomen zijn dat er dingen door de complexiteit net langs elkaar heen lopen.

Het is een begin van de participatie en een start van een afwegingsproces. De visie is een opmaat naar de concrete plannen en te nemen maatregelen.

We spreken met zoveel mogelijk belanghebbenden en partijen uit het gebied. Zo brengen we alles in kaart en krijgen we overzicht. Dat is nodig om alle belangen goed te kunnen afwegen. We gaan voor de meest optimale oplossingen. Uiteindelijk stellen de bestuurders van de samenwerkingspartners de visie vast.

Het is een complexe opgave. Daarin willen we zorgvuldig werken en rekening houden met alle belangen. We denken met veel partijen na over mogelijke oplossingen. We moeten nog veel dingen onderzoeken. Juist door nu zo zorgvuldig te werken en we belangen vooraf meenemen en afwegen, verwachten we meer draagvlak te krijgen. Zo hopen we de kortst mogelijke doorlooptijd te bewerkstelligen. Op de website staat een planning die up-to-date is. Alleen ga je sneller, samen kom je verder!

De gebiedspartners staan open voor ontwikkelingen die aansluiten bij de opgaven waar ze in en rond het gebied voor staan: het versterken van (het netwerk van) natuurgebieden, het ontwikkelen van toekomstbestendige landbouw, het verbeteren van de beschikbaarheid en kwaliteit van water en de vitaliteit van de bodem, het vergroten van de (be)leefbaarheid (recreatie) en het bijdragen aan stikstofreductie. Ze ondersteunen agrarisch ondernemers in hun werkgebied bij het maken van afwegingen om hun toekomst te kunnen vormgeven. Dit doet zij door zoveel mogelijk te werken vanuit de persoonlijke omstandigheden van de ondernemer(s).

Voor dit gebied is omgevingsmanager Femke Geerts het eerste aanspreekpunt. U kunt haar bereiken via telefoonnummer 06-83256046 of e-mail vlijmensven@ggagroenblauw.nl. U kunt uw vragen ook stellen via het contactformulier.

Dit kan via een formulier. Daarop kunt u meerdere opgaven selecteren. U ontvangt een uitnodiging op het moment dat wij werksessies organiseren.